Advertisements
Հարգելի Հովհաննես Ղազարյան, Ձեզ գրում է Հայկուհին՝ Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրից։ Մենք հանդիպել ենք Կառավարությունում՝ Մհեր Տերտերյանի կազմակերպած կլոր սեղանի ժամանակ՝ Փարաքարի ջրահեռացման և Բիոլճակի խնդիրների շուրջ քննարկմանը։ Ուզում եմ տեղեկացնել, որ մեր հետևողականությունը արդյունքներ տվեց․ այն, որ նախկին կառավարությունը համայնքի ղեկավարի սուբվենցիա ծրագրի համար տրամադրեց 40 միլիոն դրամ, ըստ որի կոյուղին դուրս կգա Շադրլու ջրանցքից և կմղվի Բիոլճակ։ Սակայն ինչպես գիտեք, Բիոլճակը չի գործում։ «Ջինջ» ընկերությունը գնահատել է վնասի չափը․․․
Վերջերս ԲՆ նախարար Էրիկ Գրիգորյանը հետաքրքրվել է Բիոլճակի և Փարաքարի ջրահեռացման ներկայիս խնդիրներով՝ խնդրելով այդ մասին մանրամասն տեղեկանք տրամադրել։ Նախարարին կուղարկվի այս ռադիոնյութը՝ Փարաքարի ջրահեռացման թնջուկն ու բիո լճակի ճակատագիրը. հարցերը պատասխաններ են ստանում
ԲՆ Նախարարը Աշոտ Բլեյանի հետ հանդիպման ժամանակ տրամադրել է Փոքր դրամաշնորհների ծրագրեր հղումը։
Որպես Բիոլճակի ներկայիս խնդիրներին քաջածանոթ, որպես դրամաշնորհային ծրագրի խորհրդատու՝ կուզենայի իմանալ ՝ կարո՞ղ ենք դիմել ծրագրին՝ Բիոլճակի վերանորոգման համար դրամաշնորհ ստանալու ակնկալիքով։
Հարգանքով՝
Բնապահպանական հանրակրթական ստուգատեսի համակարգող՝
Հայկուհի Հովհաննիսյան
Պտ․
Հարգելի Հայկուհի,
Շնորհակալություն գրության համար։
Ինչպես տեղյակ եք, 2010-2012թթ․ ՄԱԶԾ/ԳԷՀ Փոքր դրամաշնորհների ծրագրի կողմից ֆինանսավորվել է«Արմավիրի մարզի Փարաքար համայնքի դեգրադացված գյուղատնտեսական հողատարածքների վերականգնում` կենցաղային կեղտաջրերի մաքրման կենսաբանական լճակի կառուցմամբ» ծրագիրը, որի գումարը կազմել է 50,000 ԱՄՆ դոլար։ Ծրագիրը համաֆինանսավորել են Փարաքար համայնքը (167,810 ԱՄՆ դոլար), ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագիրը (2,524 ԱՄՆ դոլար), «Ջինջ» ՍՊԸ-ն (19,350 ԱՄՆ դոլար) և Գլոբալ ջրային համագործակցությունը (2,800 ԱՄՆ դոլար)։ Որպես ծրագրի 2-րդ փուլ, անգլիական DFID կազմակերպությունը ֆինանսավորել է երկրորդ աստիճանի մաքրման գործընթացը՝ կառուցելով կենսաբանական լճակներ`ջրային գեոցենտի կիրառմամբ ջրում սննդարար նյութերի կլանման համար (տես կից տեղ․ թերթիկը):
Ինչպես ներկայացվել է կառավարությունում մեր վերջին հանդիպման ժամանակ, մաքրման համակարգը, ներառյալ՝ կոլլեկտորը և կենսաբանական լճակը, հաջողությամբ շահագործվել է համայնքի կողմից, մինչև 2017թ-ին կառավարության որոշմամբ դրա պարտադրված փոխանցումը ՀՀ Ջրային Պետական Կոմիտեին։ Հանձնելուց ի վեր համակարգը չի շահագործվել և տեխնիկապես շարքից դուրս է եկել, իսկ վերագործարկումը մեծ գումարներ է պահանջում։
Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ՄԱԶԾ/ԳԷՀ-ը իր առավելագույն ներդրումն է ունեցել ծրագրի իրականացմանը և հաջող գործարկմանը, որը բազմիցս արժանացել է ԳԷՀ-ի պաշտոնյաների բարձր գնահատականի և ունեցել է մեծ արձագանք տարածաշրջանում նման փորձը փոխանցելու հարցում, ապա արված աշխատանքի վերանորոգման համար ֆինանսավորումը անհնար է հիմնավորել։
Հարգանքով՝
Հովհաննես
Ջրպետկոմի պատասխան գրությունը՝
Ինտերակտիվ մարզական պարապմունք
Պարապմունքի օրը, ժամը՝ 17.10.2018/12:00
Վայրը՝ Հյուսիսային դպրոց պարտեզի մարզական լաբորատորիա
Տևողությունը՝ 60 րոպե
Պարապմունքի ծրագիրը նախատեսված է երկարացված օրվա կազմակերպիչների համար։
Անհրաժեշտ մարզական գույք՝ ներքնակներ, 2 գնդակ, օղակներ, մարզական նստարան, շվեդական պատ, բուլավաներ
Անհրաժեշտ նախապայմաններից է՝ մարզվողների անվտանգության ապահովումը, մարզահագուստի հարմարավետությունը: Հագնում ենք մարզահագուստ,մարզակոշիկ: Պարապում ենք հավաքված մազերով՝ բացառելով կոպիտ մազակալները, ժամացույցները, վզնոցները, ականջողերը, ապարանջանները…
Մարզական պարապմունքը նպատակաուղղված է շարժախաղերի ուսուցմանն ու զարգացմանը, որոնք մշակում են արագություն, դիմացկունություն, ճարպկություն, ցատկունակություն:
Նախավարժանք՝ շրջանաձև վազքի ժամանակ
Դասի նկարագրություն
Դասը բաժանել երեք մասի
Առաջին մաս՝ նախավարժանք
Շարվել միասյուն, շրջանաձև թեթև վազքով կատարել նախավարժանք, շարվել 4-4, տեղում շարունակել նախավարժանքը: Շարունակել վարժությունը հատակին նստած՝ տաքացնելով ոտնաթաթը:
Երկրորդ մաս- Բուն պարապմունք
Ուժային վարժություններ
Ձեռքերի վրա հենված դիրքից, դեմ դիմաց, զույգերով, խաչաձև միմյանց ձեռքին հարվածելով՝ կատարել Hi five! Վարժությունը կատարել տաս անգամ:
Նույն վարժությունը կատարել նաև արմունկներին հենված դիրքից:
Ձեռքերը հատակին պառկել որովայնի վրա: Մեկ հաշվին որովայնը կտրուկ բարձրացնել վերև՝ մարմնի ծանրությունը ձեռքերով պահելով, երկու հաշվին պառկել հատակին: Վարժությունը կրկնել տաս անգամ:
Դեմ դիմաց պառկել որովայնի վրա, ձեռքերով զույգի ձեռքերը բռնած համաչափ պտտվել:
Փորձել պտտվել՝ սպիրալաձև: Պտտել մարմնի ստորին հատվածները մինչև վերջ, հետո պտտել վերին հատվածները, այնուհետև հակառակը: Կարծես թե ողնաշարը ոլորում ենք:
Ակրոբատիկա
Առաջ գլուխկոնծի կատարելու տեխնիկայի ուսուցում:
Շվեդական պատից կախվել, կատարել որովայնի մկանների ձգումներ՝ ոտքերը միացված հասցնելով որովայնին: Պառկել շվեդական պատի մոտ, ոտքերը դնել երկրորդ աստիճանին ՝ կիսածալած, ձեռքերը՝ պարանոցին և կատարել կարճ որովային ձգումներ: Վարժությունը կատարել 10-15 անգամ:
Նստել հատակին և ծանոթանալ խաղի կանոններին:
Վերջին մաս՝ Խաղեր
Խաղ 1
Առաջատարները որովայնի վրա պառկում են հատակին: Երկրորդ մասնակիցը գնդակը ձեռքին երկու ոտքով ցատկում է նրա վրայով: Գետնին պառկած մասնակիցը անմիջապես բարձրացնում է որովայնը՝ հենվելով ձեռքերի վրա, իսկ գնդակով մասնակիցը գնդակը գլորում է նրա տակից և արագ պառկում առաջինի կողքին՝ հավասար՝ պահելով մի քիչ հեռավորություն: Գնդակը բռնում է երրորդ մասնակիցը, զույգ ոտքով ցատկում երկու պառկած մասնակիցների վրայով և գնդակը գլորում երկու պառկած մասնակիցների միջով, ովքեր անմիջապես բարձրացնում են որովայնը, հետո նորից պառկում, քանի որ երրոդ մասնակիցը պետք է ցատկի նրանց վրայով: Խաղն ավարտվում է, երբ առաջատարը պառկած դիրքից կանգնում է և բռնում վերջինի գլորած գնդակը: Հաղթում է այն շարքը, ով առաջինն է ավարտում խաղը և խաղալիս պահում է խաղի կանոնները:
Խաղ 2
Խումբը բաժանվում է երկու հավասար շարքերի: Յուրաքանչյուր առաջատարի պարանոցին գցած է լինում մոտ հինգ օղակ: Խաղի մեկնարկին առաջատարները պետք է օղակները մինչև պատը շարեն հատակին՝ միմյանցից այնքան հեռավորության վրա, որ հնարավոր լինի երկար ցատկերով անցնել օղակների միջով, այնուհետև շրջանցում են բուլավան և օղակների միջով ցատկերով վերադառնում շարքի վերջ: Վերջին մասնակիցը հավաքում է օղակները և կախում առաջատարի պարանոցից:
Խաղ 3
Երկու խմբեր մրցում են իրար դեմ: Յուրաքանչյուր խմբին մեկական օղակ և գնդակ է հատկացվում: Օղակի մեջ պետք է մտնեն երեք հոգով, որի մեջտեղում կանգնած խաղացողը գնդակը վարելով պետք է զիգզագաձև շրջանցի բուլավաները մինչև պատը, իսկ վերադառնալիս երեքով գնդակը պետք է պահեն՝ առանց ձեռքերի օգնության: Հասնելով շարքին` արագ պետք է օղակը և գնդակը փոխանցել հաջորդ եռյակին:
«Բարձր տաք թումբ» նախագիծ
«Բարձր տաք թումբ» նախագիծ
Իրակաացման ամիս ամսաթիվ, վայր՝ Հոկտեմբերի 19, 13:00-16:00` Արևմտյան դպրոց-պարտեզի տարածքում։
Մասնակիցներ՝ Ավագ, Միջին, Կրտսեր դպրոցների, Քոլեջի պարտիզպան սովորողներ, դասավանդողներ, Անուշ Ասատրյան, Էդմոն Փաշինյան, Իվետա Ջանազյան, Հայկուհի Հովհաննիսյան, կրթահամալիրի լրացուցիչ կրթություն՝ Docando ֆեդերացիայի կարատեիստներ։
Դիզայիներ՝ Արև Բալջյան
Լրագրող՝ Արուսյակ Հոխիկյան
Հյուրեր՝ պերմակուլտուրայով հետաքրքրվողներ
Ընթացքը, անհրաժեշտ գործիքներ, աշխատուժ
Փորել 1 մ երկարությամբ, 2 մ խորությամբ փոս՝ 0,5 մ եզրերի հավելում՝ 0,25+0,25 ընդհ մակերես՝ 1,5*2,5 = 3.75 m2
5 պարկ հումուս՝ Ագարակից
24 հակ ծղոտ
Հող` 1 խ մ
3 կապոց չոր ճյուղ
3-4 մ երկարությամբ պոլիէթիլենային տոպրակ
Նպատակը․
Զարգացնել սովորողների բնազարգացման գիտելքները, ստեղծել սովորող-սովորեցնող, սովորող-սովորող փոխհամագործակցության ԲՆԱԿԱՆ միջավայր: Ունենալ էապես տարբերվող ցուցանմուշային բնամթերք, մշակել ու ներդնել բնազարգացման նորանոր տեխնոլոգիաներ, ունենալ ինքնավերականգնվող գյուղատնտեսական մոդելներ։
Փուլ 1-ին
Ոռոգման հնարավորությամբ տարածքի ընտրություն
Տեղանքի 1 մ լայնքով նշագծում։
Փորում՝ վերին 5 սմ շերտի առանձնացում
Փորում՝ 25 սմ շերտի հեռացում
Ջրում՝ փորված տարածքի ջրում
Մի շերտ ճյուղերի ու ծղոտների շարում և գոմաղբի լրացում
Փուլ 2-րդ
Դիդակտիկա ապահովող ապակե պատուհանի տեղադրում
Թմբի կառուցում հողով և գոմաղբով
Թմբի ջրով ցողում
Թմբի ծածկում 5-10 սմ խոտածածկով
Թմբի խոտածածկի ամրացում՝ ճյուղների միջոցով։
Փուլ 3-րդ /ավարտական/
Կաթիլային կամ ցողումով ոռոգման կազմակերպում
Ծառի տնկում
Սածիլների տեղադրում/բանջարեղեն, ծաղիկներ, հատապտուղներ, պտուղներ/
Թմբի ոռոգում և խնամք։
Նախապատրաստական ընթացքը․
Սեմինար-քննարկում, ուսումնասիրություն, տեղեկացվածություն, մասնակիցների ներգրավում, բարձր թմբի կառուցման համար անհրաժեշտ տարածքի ու նյութերի նախապատրաստում, կրթահամալիրում բացակա նյութերի ձեռքբերում։
Դրանց տեղավորում, հողով, ծղոտով ծածկում, փայտերով ամրացում
Աշխատանքի մեխանիզմը․
Խոնավությունը հավաքվում է փայտի և այլ օրգանիկայի մեջ, այնուհետև սկսում է փայտամթերքի փտման գործընթացը, որը, բնականաբար, զուգորդվում է ջերմության արձակմամբ: Վերոնշյալ երկու հանգամանքները միջավայր են ստեղծում բույսերի արմատային համակարգի համար՝ սնելով նրանց թե՛ սննդանյութով, թե՛ խոնավությամբ, և թե՛ ջերմությամբ: Այս գործոնների համաչափ բաշխումը թույլ է տալիս բույսերին լինել ավելի փարթամ։
Արդյունքը. Մանանեխի ցանում, լուսաբանում՝ տեսանյութի, պատումի, ռադիոնյութի, ուղիղ եթերի միջոցով։ Հրապարակումներ՝ մասնակիցների բլոգներում, կայքում, սոցցանցերում։
Մասնակիցներ․ 《Մխիթար Սեբաստացի》 կրթահամալիրի տարատարիք ճամբարականներ, բնագետ ուսուցիչներ։
Ցուցանակ, որտեղ կնշվի ամիս ամսաթիվը, ում կողմից և ինչ է․․․ Ցուցանակի պատրաստում՝ Աչև Բալջյան և ընկերներ
«ԿԱՆԱՉ ՕՎ ԿԷԱՆ» բնազարգացման նախաձեռնություն, համակարգող՝ Արմեն Սարգսյան
Թուղթը աղբ չէ, պլաստիկը աղբ չէ, ապակին աղբ չէ
Բնապահպանական նախագիծ՝ «Թուղթը աղբ չէ․․․»
Մասնակիցներ՝ «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի դպրոցներ, տարատարիք սովորողներ, սեբաստացի ընտանիքներ
Իրականացման ժամկետը`հոկտեմբերի 15-27-ը
Նպատակը՝ ձևավորել աղբի տեսակավորման մշակույթ, քչացնել աղբի քանակությունը, վերամշակման հանձնել թուղթը, պլաստիկն ու ապակին։
Ընթացքը՝ սովորողները տանը տեսակավորում են թուղթը, պլաստիկն ու ապակին՝ տարբեր տարաներում։ Լուսաբանում, տեսաձայնագրում, պատմում՝ հայերեն կամ օտար լեզուներով՝ նախապես սովորելով համապատասխան բառապաշար, ծանոթանալով այլոց փորձին։
Նշված օրը հավաքածը բերում են դպրոց՝ հանձնելու դրանք վերամշակման։
Վերամշակման է հանձնվում նաև դպրոցների տեսակավորած թուղթը, պլաստիկն ու ապակին։
Նախագիծը ամփոփվում է սեմինարով։
Նվազեցրու՛, վերամշակի՛ր, կրկին օգտագործի՛ր, խնդրում եմ։
Դու կարող ես օգնել Երկիր մոլորակին եթե
Վերամշակես պլաստիկը, ապակին ու թիթեղը,
Նվազեցնես քո երկրի աղբը։
Նախագծի կազմակերպիչներ “Eco Aghb”& ՝”Team time” կազմակերպությունները։
Նախորդ համագործակցումը՝
«Сортированные отходы — не мусор»
Природоохранный проект
23 июня в 10:00, мы с двумя учениками пятого класса Северной школы «Мхитар Себастаци» на машине проехали по всем зданиям образовательного комплекса, начиная с Колледжа, заканчивая Медиацентром, чтобы забрать собранный ими за неделю «мусор», который уже совсем не мусор.
А собирали мы не просто мусор, а бумагу и пластик.
Հոկտեմբերյան նախագծեր
«Կոմիտասյան օրեր» նախագիծ
Մասնակիցներ՝ Հյուսիսային դպրոց-պարտեզ
Ընթացքը՝ 5-րդ դասարանի սովորողները հայերենից անգլերեն թարգմանում են Կոմիտասի «Ձիուկ» երգի բառերը։ Երգը սովորում են 1-5-րդ դասարանցիները։
Տրո՛փ, տրո՛փ, տրո՛փ,
Վազե՛, ձիո՛ւկ, հո՛պ,
Քարեն վեր, դարեն վեր,
Սիրուն ձիուկ, դեպի լեռ.
Տրո՛փ, տրո՛փ, տրո՛փ,
Հո՛պ, հո՛պ, հո՛պ:
Տրո՛փ, տրո՛փ, տրո՛փ,
Հո՛պ, հո՛պ, հո՛պ:
Թա՛փ, թա՛փ, թա՛փ,
Ա՛փ, ա՛փ, ա՛փ:
Թա՛փ, թա՛փ, թա՛փ,
Ա՛փ, ա՛փ, ա՛փ:
Պռո՛ւ, պռո՛ւ, պռո՛ւ,
Այժմ կեցիր դու,
Ու արի, կեր գարի,
Գիրո՛ւկ ձիուկ քաջարի.
Պռո՛ւ, պռո՛ւ, պռո՛ւ,
Դո՛ւ, դո՛ւ, դո՛ւ:
Պռո՛ւ, պռո՛ւ, պռո՛ւ,
Դո՛ւ, դո՛ւ, դո՛ւ:
Նպատակը՝ ձեռք բերել թարգմանչական հմտություններ, հարստացնել բառապաշարը։
Արդյունքը՝ Տեսանյութ-կարաոկե
Նախագիծ 2
Իրակաացման ամիս ամսաթիվ
«Բարձր տաք թումբ» նախագիծ
Մասնակիցներ ավագ և միջին դպրոցների պարտիզպան սովորողներ, դասավանդողներ
Ընթացքը, անհրաժեշտ գործիքներ, աշխատուժ
Փորել 1 մ երկարությամբ, 2 մ խորությամբ փոս՝ 0,5 մ եզրերի հավելում՝ 0,25+0,25 ընդհ մակերես՝ 1,5*2,5 = 3.75 m2
5 պարկ հումուս՝ Ագարակից
24 հակ ծղոտ
Հող` 1 խ մ
3 կապոց չոր ճյուղ
3-4 մ երկարությամբ պոլիէթիլենային տոպրակ
Ցուցանակ, որտեղ կնշվի ամիս ամսաթիվը, ում կողմից և ինչ է․․․
Թումբը սարքելուց հետո, ցանվելու է մանանեխ։
Նպատակը՝ բարձրորակ բերք ստանալ։
Նախագիծ՝ «Թուղթը աղբ չէ, պլաստիկը աղբ չէ, ապակին աղբ չէ»
Բնապահպանական նախագիծ՝ «Թուղթը աղբ չէ․․․»
Մասնակիցներ՝ «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի դպրոցներ, տարատարիք սովորողներ, սեբաստացի ընտանիքներ
Իրականացման ժամկետը`հոկտեմբերի 15-27-ը
Նպատակը՝ ձևավորել աղբի տեսակավորման մշակույթ, քչացնել աղբի քանակությունը, վերամշակման հանձնել թուղթը, պլաստիկն ու ապակին։
Ընթացքը՝ սովորողները տանը տեսակավորում են թուղթը, պլաստիկն ու ապակին՝ տարբեր տարաներում։ Լուսաբանում, տեսաձայնագրում, պատմում՝ հայերեն կամ օտար լեզուներով՝ նախապես սովորելով համապատասխան բառապաշար, ծանոթանալով այլոց փորձին։
Նշված օրը հավաքածը բերում են դպրոց՝ հանձնելու դրանք վերամշակման։
Վերամշակման է հանձնվում նաև դպրոցների տեսակավորած թուղթը, պլաստիկն ու ապակին։
Նախագիծը ամփոփվում է սեմինարով։
Նախագծի կազմակերպիչ՝”Team time” կազմակերպություն
Daniel Markosyan’s robot
